dada in tourcoing

door johan velter

Naar Tourcoing. De tentoonstelling ‘Dada east?’is nauwelijks een zaal groot. Omdat het over dada?sme gaat, mag er veel schotsen scheef hangen (‘dat is het concept’) en mag er gewerkt worden metpovere materialen. Er is nauwelijks plastisch werk te zien, wel veeltijdschriften en ander drukwerk. Kijk beter: het zijn fotokopie?n. Allesgestoken in een plastieken omslag en op karton gekleefd. Op een andere wandveel foto’s. Avant-gardebewegingen zijn altijd het werk geweest van kwajongensgroepen.Blijkt dat men een band wil leggen met de hedendaagse Roemeense kunst. Bandenzijn er altijd en overal. Blijkt hoe alomvattend de Dada-tentoonstelling inParis (Centre Pompidou, 2006) geweest is. (Toch ook hier weer is het boek ‘Vingt-cinqpo?mes’ van Tristan Tzara een revelatie –net alsof het niet eerdergezien is.)

De catalogus is een ontwerp van Tomasz Bierkowski. Hijheeft een lettertype gebruikt dat meer cursief dan leesbaar is. Het lezen isslechts gediend als het lettertype duidelijk en verticaal staat. Hier zijn deletters t en l wuivende zeilen. Dit is lezen tegen de wind in. Uiteraard staat hetpaginanummer ook in het midden van het blad –teken van de modieuze vormgever.

Het is een gemeenplaats te zeggen dat Dada voor nietsstond, dat het louter anti-dogmatisch was. De ernst waarmee gewerkt engeorganiseerd werd is toch af te lezen. Ernstige humor. En toch niets. En toch veel:een vermolmd denken aanvallen. De metafysica van de negentiende eeuw, deromantiek die geleid heeft naar de Eerste Wereldoorlog, de beknelling van deburgerlijkheid.